Tedavi edilmesi gereken aşırı şişmanlık durumu olan obezite, günümüzün en yaygın ve tehlikeli hastalıklarından birisidir. Modern yaşam içindeki insanların doğal besinler yerine, aşırı kalorili hazır gıdaları tercih etmeleri, evde değil dışarıda apar topar karın doyurmaya çalışmaları, fiziksel aktivitenin kısıtlı olduğu iş ve okul yaşamının kaçınılmaz sonucu olarak obezite yayılmaktadır. Şişmanlama, vücutta gereğinden fazla yağ depolanması da kısa sürede değil, uzun bir zaman diliminde gerçekleştiği için bireyler çoğu zaman farkında olmadan bu hastalığa yakalanmaktadırlar. Kilo alma sürecinde diğer organlar da yavaş yavaş zarar gördüğünden, metabolizmanın işleyişi bozulduğundan obezite ciddi anlamda tehlike barındırmaktadır. İşte bu sebeplerle kişi kilo almaya başladığını fark ettiği andan itibaren bunu önleyecek tedbirler almaya başlamalıdır. Zira herkes kendi boyuna, yaşına göre yaklaşık olarak hangi kilolar arasında olması gerektiğini bilir, kilo almaya başladığını kıyafetlerinden fark eder. Böyle durumlarda vakit kaybetmeden uzman diyetisyene başvurulması, yeme, içme alışkanlıklarının sağlıklı yönde düzenlenmesi ve günlük düzenli olarak yürüyüş, egzersiz yapılmaya başlanması obeziteyi önleyici rol oynayacaktır. Kilo alma şikayetiyle uzmana başvurulduğunda öncelikle uzman doktor hastanın vücut kitle indeksini ölçecek ve ona göre gerekli tahliller, testler önerecektir. Zira obezite hesaplamalarında, tanısında vücut kitle indeksi değeri önem arz eder.

Vücut kitle indeksi nasıl hesaplanır?

Vücut kitle indeksi kişinin boyunun uzunluğunun kilosuna olan oranıdır. Kişinin vücudundaki yağ deposu arttıkça vücut kitle indeksi de artar ve obeziteye doğru ilerler. İşte bu sebeple obezite şüphesiyle doktora başvuran kişilerde ilk olarak vücut kitle indeksi hesaplanır ve elde edilen değere göre bir yol belirlenir. Vücut kitle indeksi; kişinin boyunun metre cinsinden değerinin karesinin alınması ve kilonun bu değere bölünmesi ile elde edilmektedir. Şöyle ki; 1 metre 75 santimetre boyundaki bir erkek, 90 kilo ağırlığında olsun. Adamın boyunun uzunluğunun karesi alınır. 175X175=30.625 Ardından kilonun karesi boyun karesine bölünür.  90:30.625=29 Elde edilen değer erkekler için normal kilonun biraz üzerinde olduğuna ve obezite için önlem alınmasının gerektiğine işarettir.

Vücut kitle indeksi değerleri neyi ifade eder?

Vücut kitle indeksi, kişinin ağırlığının, boyunun uzunluğuna göre düşük, yüksek ya da normal olup olmadığını ve genellikle kişinin obezite riskini belirlemek amaçlı hesaplanır. Şöyle ki; vücut kitle indeksi 18 ve altında ise kişi normalden zayıf, 18. 5 ve 24.9 arasında vücut kitle indeksine sahip olan kişiler normal kiloda, 25 ve 29.9 değerleri arasında vücut kitle indeksi bulunan kişiler ise fazla kilolu olarak tanımlanmaktadırlar. Obezite açısından bakıldığında vücut kitle indeksi 25’in üzerinde olan kişi obezite riski taşımakta, sinyali vermektedir. Ancak vücut kitle indeksi 30 ve 39.9 arasında olan kişiler obez (şişman), 40 ve üzerinde vücut kitle indeksine sahip olan kişilerse ileri derece obez (morbid obez) olarak nitelendirilir.

Bel çevresi ölçümünün obezite tanısındaki önemi

Obezite şüphesi ya da sorunu ile doktora başvuran kişiler zaten normalden fazla olan kilolarıyla dikkat çekmektedirler. Bu bakımdan obeziteden şüphelenilen kişinin vücut kitle indeksi hesaplanır, metabolik değerlerine bakılır ve bel çevresi ölçülerek obezite tanısı konur. Kilo almaya başlayan kişilerde genellikle önce bel çevresinde normal dışı bir yağlanma, yağ birikimi oluşur. Bel çevresinin gereğinden kalın olması, aşırı göbekli görüntü metabolizmanın yeterli çalışmadığının da bir göstergesidir. Bu bakımdan kilo almaya başlayan kişinin bel çevresinin kalınlaşması, pantolonların, eteklerin düğmelerinin, fermuarlarının kapanmamaya başlaması obezite başlangıcının sinyalleridir. Zaten elma tipli vücudu olan kadınların pek çoğunun obeziteden muzdarip olması da bu bağlamda bir durumdur. Obezite başlı başına bir hastalık, ancak yanında, beraberinde pek çok hastalığı da getiren bir hastalıktır. İşte bel çevresi kalınlaşan, yağlanma görülen kişilerde obezitenin sebep olduğu hastalıklar çok daha ciddi ve yaşamı tehdit eden boyuttadır. Zira bel çevresinde yağlanma olan kadınların kalp ve damar hastalıkları yaşama riskleri çok daha yüksektir. Bacak, kalça ve basenlerde yağ depolanması sonucu ortaya çıkan armut tipi kadın vücudu ile karşılaştırıldığında, bel çevresi yağlanan elma tipi kadın vücudunun çok daha ciddi riskler taşıdığını söylemek mümkündür. Tüm bunlardan yola çıkılarak bel çevresinin kadınlarda 80 santimetreyi, erkeklerde ise 90 santimetreyi geçerse obezite ve onun sebep olduğu hastalıklar yaşanması riski artar.