Yüksek tansiyon, böbrek yetmezliği ile yakından ilişkilidir. Tedavi edilmemiş yüksek kan basıncı, böbreklerdeki kan damarlarına kalıcı zarar verebilir. Yaşam tarzınızdaki değişiklikler kan basıncınızı düşürmek için yeterli değilse ilaca ihtiyacınız olabilir. ACE inhibitörleri gibi ilaçlar kan basıncınızı düşürmenin etkili bir yoludur ve böbreklerinizin daha fazla hasar görmesini önlemeye destek olabilir. Doktorunuza sormanız gereken sorular ise:

• Tansiyonum kaç?

• Tansiyonum kaç olmalıdır?

• Tansiyonumu düşürmek için ne yapabilirim?

• Tansiyon ilacı kullanmam gerekir mi?

• ACE inhibitörleri nedir ve bana destek olabilirler mi?

• Evde kullanmak için kan basıncı monitörünü nasıl alabilirim?

• Ne sıklıkta kan basıncımı kontrol etmeliyim?

Şeker Hastalığı:

Diyabet böbrek yetmezliğinin önde gelen nedenidir. Kontrolsüz diyabet böbreklerinize zarar verecektir. Şeker hastalığını kontrol etmek tedavi yöntemidir. Diyabetiniz kontrol altında olup olmadığını doktorunuza mutlaka danışmalısınız. Doktorunuza sormanız gereken başlıca konular:

• Kan şekerimi kontrol etmeye nasıl destek olabilirim?

• Bir diyetisyenle diyetim hakkında konuşmak faydalı olur mu?

• Kan şekeri aralığı ne olmalı?

• Kan şekerimi ne sıklıkla kontrol etmeliyim?

• Hemoglobin A1c seviyem nedir?

• Hemoglobin A1c seviyem ne olmalı?

• Diyabet ilaçlarımı değiştirmem gerekiyor mu?

Böbrek fonksiyonu:

Böbrek hastalığı beş evreden oluşmaktadır ve evre 5 en kötüsüdür. Zamanla böbrekleriniz şu an olduğu gibi çalışmayı bırakabilir. Böbreklerinizin ne kadar iyi çalıştığını bulmak için doktorunuzun yapabileceği testler var. Böbrek fonksiyonunuz hakkında doktorunuza sormanız gereken konular:

• Böbrek hastalığının hangi aşamasındayım?

• Tahmini glomerüler filtrasyon hızımın (GFR) ne olduğunu biliyor musunuz?

• Böbrek fonksiyonumun değişip gelişmediğini nasıl bileceğim? Belirli bir uyarı işareti var mı?

• Yapmam gereken kan tetkikleri var mı ve kaç sıklıkta?

• Yapmam gereken idrar testleri ve sıklığı var mı?

• Böbrek uzmanına ne zaman sevk edilmeliyim?

Böbrek hastalığını geciktirme:

Eğer böbrek hastalığınız varsa, böbreklerinizin olabildiğince iyi çalışmasını sağlamanın yolları vardır. Böbreklerinizi sağlıklı tutmak için ne yapabileceğinizi doktorunuza sormanız gerekenler:

• Böbrek hastalığını ertelemek için ne yapabilirim?

• Kaçınılması gereken ilaçlar var mı?

• Diyetimde herhangi bir değişiklik yapmam gerekiyor mu?

• Ne sıklıkla doktorumu görmeliyim?

• Diyetisyen gibi görmem gereken diğer profesyoneller var mı?

Şeker Hastalığı ve Böbrek Hastalıklarını Önleme

Nefropati böbrek hastalığının tıbbi bir terimidir. Diyabet, zamanla böbreklerindeki filtrelere zarar verebilir. Daha fazla hasar oluştuğunda, kronik böbrek hastalığı (CKD) gelişebilir. KKD diyabetin ciddi bir komplikasyonudur. Tedavi edilemez, sadece yönetilebilir. Nefropati erken teşhisi almak ve diyabetinizi tedavi etmek, böbrek hasarını sınırlamaya destek olabilir ve diyalizin gerekli olduğu böbrek yetmezliğini önleyebilir.

Erken teşhis

Diyabetin erken teşhisi, vücudunuza daha fazla zarar vermeden önce doktorunuza durumu tedavi etmede destek olabilir. Tip 1 diyabet (ayrıca juvenil ya da insüline bağımlı diyabet olarak da bilinir) böbrek hasarından önce erken safhalarında kolaylıkla teşhis edilir. Bununla birlikte, Tip 2 diyabet (yetişkin başlangıçlı ya da insüline bağımlı olmayan diyabet olarak da bilinir) genellikle yıllardır tanı konulmaz. Tip 2 diyabetli birçok insan bunun farkında değil. Tip 2 diyabet tanısı konmadan önce uzun yıllar mevcut olabileceğinden, bu kandaki yüksek glikoz (şeker) içeriğinin böbreklerdeki küçük kan damarlarına zarar vermek için zaman aldığı anlamına gelir. Bu kan damarları hasar gördüğünde vücutta kalması gereken protein idrar içine sızabilir. Bu, mikroalbüminüri adı verilen bir durumdur ve böbrek hastalığının erken bir semptomudur.

Tip 1 ya da Tip 2 diyabet tanısı aldıysanız, yıllık olarak bir mikroalbumin testi yaptırmanız gerekir. Bu, doktorunuzun böbrek hasarını tespit etmesine destek olacaktır. İdrarınız albümin (bir protein) için pozitif çıkarsa, böbreklerinize daha fazla zarar vermemek için adımlar atılabilir.

Kan şekeri seviyenizi kontrol edin!

Kan dolaşımınızdaki yüksek glikoz içeriği böbreklere zarar verebilir, glikoz seviyesini kontrol etmek böbrekleri sağlıklı tutmak için önemli bir adımdır. Doktorunuzun şeker hastalığını tedavi etmesini önerdiği planın uygulanması bu demektir. Tip 1 diyabet hastaları için düzenli insülin almak glikoz düzeylerini kontrol altında tutmada çok önemlidir. Tip 2 diyabetikler için diyet ve egzersiz, kan şekeri düzeylerini düşürmek için birincil tedaviler olabilir. Doktorunuz, gün boyunca glikoz seviyenizi test etmenizi sağlayabilir. Daha sağlıklı yiyecek seçenekleri hazırlamanıza destek olabilecek bir diyetisyene sevk edilebilirsiniz. Şekeri alçaltmak, özellikle insüline dirençli olmanız durumunda önemlidir. Doktorunuz fazla kilo vermenizi de isteyebilir. İlaçlarla ilgili doktorunuzun talimatlarını izleyin ve glikoz düzeylerinizi test edin. Seviyeler halen çok yüksekse doktorunuza bildirin, böylece tedavi programınızda ayarlamalar yapılabilir.

Tansiyon seviyelerinizi kontrol edin

Diyabetik olmanız ve yüksek tansiyonunuz (hipertansiyon olarak da bilinir) tanısı almanız durumunda, böbreklerinizin hasarlanma ihtimali daha yüksektir. Yüksek tansiyonlu ve diyabetli hastaların nefropati gelişme olasılığı daha yüksektir. Bunun nedeni, yüksek tansiyon yerlerinin böbreklerin küçük damarlarında zorlanma yaratmasıdır. Yüksek tansiyonunuz olmasa bile doktorunuz böbreklerinize daha fazla zorlanmamak için bu ilacı reçete edebilir. Size verilen herhangi bir ilaçla ilgili herhangi bir sorunuz ya da endişeniz varsa, doktorunuzla konuşun. Önce doktorunuzla konuşmadan size verilen herhangi bir ilacı almayı bırakmayın.

Sağlıklı alışkanlıklar edin!

Diyabet teşhisi konduysanız, doktorunuz şeker hastalığınızı kötüleştirebilecek ya da yüksek tansiyona neden olabilecek belirli aktiviteleri durdurmanızı isteyebilir. Sigara içmek ya da alkol almak gibi aktivitelerden kaçınılmalıdır.

About the author

Erol Vural