Günümüzde yaşam standartlarının değişmesi ve kalitesiz beslenmeden dolayı son zamanlarda çok sık görülen hastalıklar arasında olmaktadır. Metabolik Sendrom ilk evre olarak pankreasta oluşan hormon bozukluğundan dolayı insülin direncinin oluşmasından itibaren başlayan ve hipertansiyon, koroner hastalık gibi hastalıkların birbirinin tetiklemesi sonucu ortaya çıkan ve ölümcül riskleri olan bir hastalıktır.
Metabolik sendrom olan hastalarda Tip-2 olarak tabir edilen diyabet hastalığının gelişmesi beş kat daha fazla olmasının yanında kalp hastalıkları gibi rahatsızlıkların oluşma riski de normal hastalara göre üç kat daha fazla risk oluşturmaktadır.

Metabolik Sendromun Sebep Olduğu Hastalıklar

• Karaciğer yağlanması (Alkol sebepli olmayan tür)
• Uyku apne sendromu
• Safra taşı
• Reflü
• Astım
• Depresyon
Trigliserit ve kollesterol yüksekliği

Metabolik Sendrom Belirtileri Nelerdir

Doktor kontrolünde tanı koyulması gereken ciddi hastalık olduğu için profesyonel bir tanı koyulması gerekmektedir. Metabolik sendrom için aşağıda belirtilen tanıların en az üç tanesinin olması durumunda hastalığa tanı koyulabilmektedir.
• Bel çevresinde normal oranların dışında kalınlaşma (İlk belirti olarak kabul edilmektedir. Fark edilmesi durumunda geç kalınmadan doktor kontrolü yaptırılması gerekmektedir.)
o IDF tabanında incelendiğinde bayanlarda bel çevresi kalınlığı 80cm erkeklerde ise 94 sınırında bulunması gerekmektedir.
• İnsülin direncinde yaşanan artış
• Kan basıncı yükselmesi
• Düşük HDL Kolesterol oluşumu

Türkiye’de Metabolik Sendrom Sorunu

Dünya genelinde birçok ülkede yaygın bir şekilde görülmeye başlanan hastalık genelde erişkin neslin %20-30 arasında görülmektedir. Ülkemizde de son zamanlarda çok sık görüldüğü ve artma riskinin bulunduğu açıklanmıştır. Türkiye’de metabolik Sendrom görülme sıklığı erkeklerde %28’e bayanlarda ise %40’a kadar çıktığı ATP III kriterlerine göre tespit edilmiştir. Değerlere bakıldığında Türkiye’de her üç kişiden birinde metabolik sendrom olduğu görülüyor.
Türkiye ve Dünya Genelinde Metabolik Sendrom Rahatsızlığının Artma Nedenleri?
Özellikle insanların değişen yaşan standartlarından dolayı fiziksel aktivitelerin azalmasından kaynaklanmaktadır. Hastalık daha çok büyük şehirlerde yaşayan insanlarda görülmektedir. Halk dilinde hareketsiz iş hayatının yoğun olmasından dolayı plaza hastalığı olarak bilinmektedir. PURE tarafından Türkiye’de yapılan metabolik sendrom bazlı araştırma üzerinden çıkan sonuçta insanların kesim ve bölge ayırımı yapmaksızın uyku dışında kalan sürenin 6-6,5 saatini oturarak geçirdiği ve ortalama alınan kalori miktarının da 2500 Kcal yüksek seviyesinde bulunmasından dolayı hem metabolik sendrom hem de obezitedeki artışı tetiklemektedir.

Metabolik Sendrom İle Mücadelede Alınabilecek Önlemler

Ciddi hastalık sınıfında olmasına rağmen başarılı tanı koyulduğu zaman tedavisi mümkün bir hastalıktır. Metabolik Sendrom ile mücadelede izlenebilecek adımların başında;
Egzersiz: Fiziksel aktivitelerin azalmasından dolayı oluşması ana neden olmasından dolayı yapılacak egzersiz aktiviteleri ile vücut yağı oranının azaltılması gerekmektedir. Egzersiz yapılması aynı zamanda HbA1c, LDL kolesterol gibi etkileri azaltırken Metabolik sendrom tetikleyicisi olan HDL kolesterolü azalması riskinin ortadan kaldırmaktadır. Yapılması önerilen spor aktiviteleri
• Yüzme
• Bisiklete binme (Özellikle açık havada yapılması)
• Vücut yapımıza göre koşma ve tempolu yürüyüşler
Bu aktiviteler metabolik sendrom tanısı koyulduktan sonra doktor kontrolünde yapılması gerekmektedir. Fakat sağlıklı bir yaşam için hasta olmadığımız zamanlar içinde de bu aktivitelerin en az 25-30 dakika yapılması gerekmektedir. Beslenme alışkanlıklarımızda yapacağımız düzenleme ve fiziksel aktiviteler sayesinde mevcut kilomuzun %7-8 oranında azaltılması sayesinde metabolik Sendrom riskini %40 oranına kadar azaltmaktadır.
Beslenmenin Etkisi: Beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi ve kaliteli beslenme türüne yönelme durumunda metabolik sendrom hastalığı ile mücadelenin yanında obezite, lipid profil ve kan basıncındaki düzensizliklerin tedavisine katkıda bulunmaktadır. Metabolik sendrom sorunu olan hastalara genelde uygulanan diyet programı doymuş yağlardan arındırılmış ve komplek karbonhidrat miktarları bakımından zengin besinlerin alındığı diyet programları olmaktadır.

Metabolik Sendrom Hastalarının Uygulayacağı Diyet Programlarındaki Besinler Nelerdir
• Akdeniz diyeti olarak bilenen türlerin hepsi (Vücut yağında azalma sağlamaktadır)
• Meyve ve sebze ağırlıklı besinler
• Zeytinyağı kullanımı
• Ceviz, fındık gibi kuruyemiş desteği

Lakin tüm diet ve tedavi önerilerine rağmen metabolik sendromun klasik tedavi yöntemleri ile başarısı sınırlıdır. Metabolik sendromda en başarılı tedavi yöntemi cerrahi tedavidir. Metabolik cerrahi sonrası çoğu hastalık % 90 lara varan oranda düzelir.

[/vc_column_text]

Dr. Obezite Ekibi

Doç. Dr. Erol Vural

Obezite & Diabet Cerrahisi

• 
• 
• 
• 
•